هولتر مونیتورینگ ریتم و فشارخون

دستگاه هولتر مونتیورینگ یا هولتر ریتم و فشار خون به پاس زحمات مخترع آن نورمن هولتر (Norman Holter) در دهه هفتاد میلادی به نام او نام‌گذاری شد و وارد بازار تجهیزات پزشکی قلبی گردید. این دستگاه نقش بسیار مهمی در تشخیص بیماری‌های قلبی و خصوصا آریتمی قلبی دارد.

هولتر مونیتورینگ در مجموع دو نوع است: هولتر مونیتورینگ ریتم قلب و هولتر مونتیورینگ فشار خون.
هولتر مونیتورینگ ریتم قلب دستگاهی است که برای مدت طولانی (حداکثر تا 7 روز) می‌تواند ریتم قلب را ضبط و ذخیره کند. این ذخیره کردن بر روی یک حافظه دیجیتالی (SD CARD) صورت می‌گیرد و پس از اتمام، توسط کامپیوتر پایه، به‌وسیله نرم افزاری که توانایی بازخوانی آن را دارد، به‌صورت سیگنال‌های الکتریکی در صفحه کامپیوتر ظاهر و سپس بر روی کاغذ پرینت می‌شود. بدین ترتیب دستگاه هولتر مونیتورینگ ریتم قلب، در نهایت نوار قلبی طولانی (از 24 ساعت تا 7 روز) را در اختیار پزشک جهت تفسیر و تشخیص قرار می‌دهد.

اما به‌غیر از این یعنی ضبط و ذخیره نوار قلب به مدت طولانی، امروزه بسیاری از دستگاه‌های هولتر مونیتورینگ به آنالیز و دسته‌بندی ریتم و محاسبه و استخراج طیف وسیعی از اطلاعات راجع به نوار قلب و ریتم بیمار می‌پردازند تا پزشک را در تشخیص و تصمیم یاری بیشتری کرده باشند.

هولتر ریتم فشار خون
هولتر ریتم فشار خون

در مورد هولتر مونیتورینگ فشار خون، به‌صورت متداول بیشتر دستگاه‌های هولتر فشار خون می‌توانند فشار خون متوسط فرد را اندازه‌گیری کرده و نشان دهند که در چند درصد از موارد فشار خون ماکزیمم (سیستولی) و چند درصد موارد فشار خون مینیمم (دیاستولی) بالاتر از استاندارد تعریف شده جهانی فشار خون است؛ علاوه بر این الگوی افزایش فشار خون را در ساعات خواب و بیداری تفکیک کنند. برخی از بیماران فقط در حین روز فشار خون بالا دارند، برخی در طول شب هم فشار خون بالا دارند که ریسک مضاعفی را مطرح می‌کند. در برخی از موارد فقط فشار خون ماکزیمم افزایش می‌یابد در برخی موارد هم فقط فشار خون مینیمم افزایش می‌یابد  و در برخی موارد هم افزایش هر دو به‌موازات هم صورت می‌گیرد.

هولتر مونیتورینگ ریتم یا نوار قلب نیز اطلاعات باارزشی در اختیار پزشک قرار می‌دهد. این دستگاه در مدتی که نوار قلب را ثبت، ضبط و ذخیره می‌کند، ریتم طبیعی قلب را از ریتم غیرطبیعی یا به اصطلاح از آریتمی‌ها جدا می‌سازد. این دستگاه آریتمی‌ها را به انواع آریتمی‌های تند و کند، آریتمی‌های دهلیزی و بطنی، آریتمی‌های مداوم و غیر مداوم تقسیم‌بندی می‌کند. اگر ایست‌های کوتاه قلبی اتفاق افتاده باشد آن‌ها را ثبت می‌کند و پس از دسته‌بندی به‌وسیله دیاگرامی نشان می‌دهد. نوسانات ضربان قلب را شناسایی کرده و تقسیم‌بندی می‌کند. حتی تغییرات احتمالی انسداد عروق را نیز تا حدی می‌تواند نشان دهد.

دستگاه هولتر مونیتورینگ ریتم قلب، تعداد کل ضربانات نرمال را می‌شمارد. ضربانات غیر طبیعی را نیز می‌شمارد و درصد آن را به پزشک اعلام می‌کند. همچنین می‌توان اثرات اقدامات درمانی دارویی و غیر دارویی را نیز به‌وسیله آن سنجید. برخی از این دستگاه‌های جدید می‌توانند وضعیت بیمار را در حین ثبت سیگنال‌های قلبی مثلا نشسته، خوابیده، یا در حال دویدن به پزشک نشان دهند.

معمولا به بیمار توصیه می‌شود چنانچه علائمی مانند سرگیجه، بیهوش شدن، تپش قلب شدید، تعریق زیاد، تعریق سرد، ضعف و سستی ناگهانی را  در طی زمان وصل بودن هولتر تجربه کرد، ساعت آن را مشخص و یادداشت کند تا هنگام تفسیر هولتر نوار قلب توسط پزشک معالج، پزشک بتواند علائم را با یافته‌های ثبت شده تطبیق دهد و بتواند رابطه بین علائم و یافته‌های نوار قلب هولتر مونیتورینگ را با هم تشخیص دهد. بدین ترتیب معلوم می‌شود که آیا این علائم به‌دنبال تغییرات ریتم قلب اتفاق افتاده یا ریتم قلب در زمان وقوع  این علائم نرمال بوده است و علت دیگری باید جستجو شود.

انجام هولتر مونیتورینگ فشار خون و ریتم قلب معمولا نیاز به آمادگی قبلی ندارد مگر در مواردی که پزشک به دلیل بررسی اثرات دارو یا هر اقدام دیگری درصدد بررسی اثرات آن اقدام درمانی باشد. مثلا چنانچه پزشکی می‌خواهد اثر داروی ضد آریتمی را بر قلب  بیمار بررسی کند حتما باید بیمار در حال مصرف دارو، هولتر را انجام دهد. یا اگر پس از قطع دارو درصد بررسی بازگشت یا عدم بازگشت ریتم غیر طبیعی قلب است، مثلا، باید داروی فوق به مدت مناسبی که پزشک توصیه کرده است، مصرف نشده باشد. تعیین این جزییات باید توسط پزشک انجام شود اما به‌صورت عمومی انجام هولتر مونتیورینگ نیازی به آمادگی قبلی ندارد.

در برخی موارد پزشک ترجیح می‌دهد زمان انجام ضبط نوار قلب را تا چند روز (حداکثر 7 روز) توسعه دهد. در چنین مواردی بیمار باید نحوه باز کردن و بستن مجدد دستگاه را کاملا بیاموزد تا در جریان ضبط این سیگنال‌ها خللی رخ ندهد. یا در جریان نیاز به استحمام بیمار بتواند به نحوه صحیحی دستگاه خود را باز و مجددا وصل نماید.

دستگاه‌های جدید هولتر چه فشار خون  و چه ریتم قلب، چنانچه بیمار آشنایی خوبی با کامپیوتر داشته باشد و کلینیک تجویز کننده آمادگی داشته باشد می‌توانند ریتم بیمار را به صفحه کامپیوتر منتقل کند و به پزشک معالج اطلاع دهد.

هولتر ریتم فشار خون
هولتر ریتم فشار خون

معمولا به بیمار توصیه می‌شود در طی فرایند انجام هولتر مونیتورینگ نوار قلب یا فشار خون، زندگی عادی خود را داشته باشد و نیازی نیست در طی انجام این تست در خانه بماند یا استراحت کند. برعکس هرگونه اقدامی که قبلا توسط بیمار انجام می‌شده که باعث بروز علائم می‌شده، توصیه می‌شود که در صورتی که عواقبی بر آن مترتب نباشد توسط بیمار بازسازی شود تا بتوان به تفسیر دقیق‌تر و صحیح‌تری دست یافت.

هولترهای ریتم قلب (نوار قلب) یا فشار خون، در بیمارانی که پیس‌میکر یا ICD دارند نیز می‌تواند کمک زیادی در تشخیص بیماری‌های احتمالی بکنند. زیرا تمام دستگاه‌های پیس‌میکر قادر به ضبط اطلاعات احتمالی ریتم قلب نیستند و در برخی موارد هولتر کمک شایان توجهی در تشخیص بیماری به پزشک می‌کند. امروز هولترهای ریتم قلب و فشار خون سایز و وزن کوچکی دارند و حتی در خردسالان هم می‌تواند مورد استفاده قرار گیرند.

کلینیک دلتا مستقر در بیمارستان لاله، مرکزی تخصصی در زمینه آریتمی قلبی و اختلالات ناشی از آن است. افرادی که نیاز به خدمات مربوط به آریتمی قلب دارند می‌توانند از طریق بخش نوبت‌دهی اینترنتی وب‌سایت برای دریافت وقت ویزیت اقدام نمایند.

© 2019 Copyright © کلیه حقوق برای «کلینیک دلتا» محفوظ است. دیجیتال مارکتینگ جامع و تخصصی توسط: نوکارتو