درد قلبی یا آنژین صدری
درد قلبی یا آنژین صدری ، احساس ناراحتی یا درد در قفسه سینه است که برای چندين دقیقه ادامه پیدا میکند. این حالت در صورتی اتفاق میافتد که قلب به دلیل تنگی عروق کرونر برای مدت کوتاهی نتواند اکسیژن مورد نیاز خود را دریافت کند. درد قلبی و قفسه سینه که به دلیل کمبود اکسیژن و خونرسانی به عضلات قلب است، در شرایط مختلفی به سراغ فرد میآید. از شایعترین شرایطی که افراد از درد قفسه سینه خود شکایت میکنند صبحها، در هوای سرد و در هنگام سنگینی پس از غذا خوردن است. آنژین صدری معمولاً خود را با درد در وسط قفسه سینه نشان میدهد ولی میتواند در شانهها، پشت، فک پایینی، گردن، بازوها و دست چپ نیز احساس شود. گاهی ممکن است حسهای ناخوشایندی که به دلیل آنژین صدری ایجاد میشود در قسمتهای دیگری به غیر از قفسه سینه احساس شود. از این موارد میتوان به سنگینی سر دل یا تنگی نفس در هنگام فعالیت اشاره کرد. اگر فردی درد قلبی و آنژین صدری داشته باشد، آسیب جدی به قلب او نخواهد رسيد اما این دردها هشداری برای شروع تنگ شدن عروق كرونر و دليلي براي مراجعه به پزشک و شروع روند درمان است. آنژین صدری یک درد تکرار شونده است که در هنگام فعالیت ایجاد میشود و پس از چند دقیقه استراحت رفع میشود. البته توجه داشته باشید که اگر این درد ادامهدار شد و پس از استراحت نیز برطرف نشد بهتر است سریعاً به یکی از مراکز درمانی برای معاینه مراجعه کنید، شاید به اقدامات تشخيصي و دارو نیاز داشته باشید.
زمانی که فردی مبتلا به بیماری عروق کرونر یا تنگی این عروق مىشود، با سرعت از یک سربالایی یا پله بالا مىرود، به شدت عصبانی یا هيجانزده میشود، جسم سنگینی را بلند میکند و یا به طور کلی حرکاتی را انجام مىدهد (مانند فعاليتهاي حركتي يا فعاليت جنسي) که نیاز به کار بیشتر قلب و تپیدن تندتر آن است درد شروع میشود. دلیل این درد آن است که عروق کرونر به دلیل تنگی نميتوانند اکسیژن مورد نیاز را به قلب برسانند و در این حالت قلب دچار کمبود اکسیژن میشود. این کمبود اکسیژن خود را با درد نشان میدهد و معمولاً زمانی که فرد فعالیت را متوقف کند یا پس از اندکی استراحت این درد از بین میرود.
انواع آنژین صدری
پزشکان آنژین صدری را به سه نوع آنژین پایدار، ناپایدار و متغیر تقسیم میکنند.
آنژین صدری پایدار
زمانی که در طی فعالیت شدید بدنی، استرس یا مسائل روانی قلب به دلیل کمبود اکسیژن با مشکل مواجه میشود، این حالت معمولاً با استراحت یا استفاده از قرص نیتروگلیسیرین زیر زبانی در عرض ۵ دقیقه از بین میرود.
آنژین صدری ناپایدار
زمانی که دلايلي مانند فعالیت فیزیکی، استرس، فشار، هوای سرد و از این قبیل مسائل وجود ندارد و فرد با درد قفسه سینه به دلیل آنژین مواجه میشود که حتی با استراحت ۵ دقیقهای هم خوب نخواهد شد و درد آن بیشتر از نیم ساعت طول میکشد، به آنژین صدری ناپایدار دچار شده است و شايد مصرف قرص نیتروگلیسیرین نیز کمکی به او نكند. آنژین ناپایدار هشداری برای سکته قلبی است و باید بسیار جدی گرفته شود.
آنژین متغیر
آنژین متغیر، واریانت یا پرینزمتال در اثر اسپاسم عروق کرونر سالم به علت افزایش ناگهانی آدرنالین اتفاق ميافتد و با درد شدیدی همراه است. این اتفاق میتواند حتی در هنگام استراحت اتفاق افتد و بیمار را بیازارد. در طول این دوره بیمار با تنگی نفس، تعريق شدید و رنگ پريدگي مواجه میشود و ممکن است نوار قلب او با تغییراتی همراه باشد.
توجه داشته باشید که آنژین صدری حمله قلبی نیست و موجب آسیب همیشگی جدي به قلب هم نمىشود اما نشاندهنده تنگی عروق کرونر است.
علائم آنژین صدری
آنژین صدری میتواند علائم متفاوتی به همراه داشته باشد و بنا به نوع و شرایط بیمار ممکن است یکی از این علامتها یا همه آنها در او رؤیت شود.
اولین علامت آنژین صدری فشار است، فشار بر روی قفسه سینه، پشت، بالای دستها یا شانهها از شایعترین علائم این بیماری است. این فشار معمولاً با تنگی نفس همراه است. این فشار تدریجاً افزایش مىيابد و به کندی کاهش مىيابد.
سوءهاضمه یا احساس سنگینی معده نیز یکی دیگر از علائم این بیماری است. در آنژین صدری قسمتی از علائم و درد در بالای شکم است و بسیاری این درد را با سوءهاضمه يا درد دستگاه گوارشي اشتباه مىگيرند.
سومین بخش از علائم آنژین صدری، سوزش یا درد در گلو، فک یا سینه است، همچنین بیمار میتواند احساس سرگیجه یا حالت تهوع نیز داشته باشد.
تشخیص آنژین صدری
برای تشخیص درد قلبي و آنژین صدری، ممکن است پزشکان آزمايشهای زیر را برای بیمار ضروری بدانند.
الکتروکاردیوگرام
با استفاده از الکتروکاردیوگرام یا ECG، فعالیت الکتریکی قلب ثبت میشود. با استفاده از این آزمایش میتوان اختلالات قلب مانند آریتمی یا ایسکمی (کمبود اکسیژن و خون) را تشخیص داد.
تست استرس
از این تست برای ارزیابی عملکرد قلب استفاده میکنند. در طول این آزمون از فرد خواسته میشود که تمرینات جسمانی مانند راه رفتن بر روی تردمیل انجام دهد در حالی که یک ECG فعالیت قلب را ثبت میکند. پزشک توسط این تست متوجه میشود که قلب فرد به ضربان مناسب مىرسد یا خیر.
آزمایش خون
تروپونین آنزیمی است که پس از حمله قلبی به خون وارد میشود. آزمایش خون میتواند حضور این آنزیم یا آنزیمهای مشابه را نشان دهد. همچنین با استفاده از آزمایش خون مىتوان میزان کلسترول خون، LDL و تری گلیسیرید را متوجه شد. دکتر با استفاده از این آزمایش خون میتواند متوجه شود که فرد در معرض ابتلا به بیماری عروق کرونر قرار دارد.
تصویربرداری
پزشک ممکن است به انجام تصویربرداریهایی مانند اشعه ایکس قفسه سینه، CT قفسه سینه، آنژیوگرافی کامپیوتری، آنژیوگرافی رزونانس مغناطیسی، آنژیوگرافی با کاتتر، اکوکاردیوگرافي و تست استرس با تصویربرداری نیاز داشته باشد.
پیشگیری از آنژین صدری
برای پیشگیری از آنژین راههای نسبتاً سادهای وجود دارد که با استفاده از آنها میتوانيد به سلامت بدن و قلب خود کمک کنید.
سیگار نکشید
یکی از عواملی که باعث سفت شدن و تنگي شریانها میشود سیگار کشیدن است. سفت شدن شریانها میتواند خطر ابتلا به بيماریهایی مانند آنژین، فشار خون، نارسایی قلبی و سکته مغزی را بالا ببرد. در صورتی که سیگار ميكشيد بهتر است هر چه سریعتر آن را کنار بگذارید تا به میزان قابل توجهی سلامتتان را بهبود ببخشید.
عدم مصرف نوشيدنيهای الکلى
نوشيدنيهای الکلى کالری زیادی دارند و میتوانند فرد را مستعد چاقى کنند و فشار بر قلب را افزایش میدهند.
ورزش کنید
اینكه چه ورزشی برای چه فردی مناسب است نیاز به نظر یک کارشناس و متخصص دارد اما عدم تحرک و ورزش نکردن در درازمدت میتواند آسیب زیادی به سلامت بدن و قلب وارد کند. بهتر است که ورزش کردن به صورت مداوم باشد و اندکاندک به میزان و شدت آن افزوده شود.
سبزی و میوه بیشتری بخورید
ميوهها و سبزیجات برای بدن و قلب بسیار مفیدند. کالری کم، مواد مغذی، فیبر و میزان ویتامین بالا در کنار چربی کم، آنها را تبدیل به خوردنىهای مناسبی برای بدن کرده است.
کاهش مصرف چربی
برای سلامت بدن بهتر است افراد بیش از ۳ قاشق غذاخوری چربی در روز مصرف نکنند اما این روزها تقريباً همه مردم بیشتر از این میزان چربی مصرف میکنند. چربىهای اشباع شده، چربیهای ترانس و کلسترول غذایی بدترین نوع چربىها هستند که باید تا جایی که میشود از مصرف آنها اجتناب کرد. بهتر است به جای استفاده از این چربىها، از چربىهای سالمتری مانند روغنزیتون، روغن نارگیل، کانولا و روغن مغز تنقلاتي استفاده کنید.
نمک کمتری استفاده کنید
مهمترین عاملی که میتواند باعث شود تا افراد به بیماری فشار خون دچار شوند مصرف زیاد نمک و سدیم است. فشار خون بالا میتواند سلامت قلب را با خطر جدی مواجه کند. برای حل این مشکل بهتر است در هنگام آشپزی نمک کمتری استفاده شود و از خوردن مواد غذایی و تنقلات شور تا حد امکان پرهیز کرد.
کاهش استرس
استرس و اضطراب از واکنشهای طبیعی بدن به حساب مىآیند. این واکنشهای طبیعی بدن زمانی مضر مىشوند که به صورت مداوم و شدید تکرار شوند. در هنگام استرس ضربان قلب بالا مىرود و در صورت تکرار این روند به قلب فشار وارد ميشود.
درمان آنژین صدری
بهترین روش برای درمان آنژین تغییر در سبک زندگی است. برای کسب اطلاعات بیشتر در این زمینه میتوانید مقاله سلامتى قلب چگونه حاصل میشود و سبک زندگی سالم چيست؟ را مطالعه کنید.
اما به غیر از تغییر سبک زندگی که نیازمند کارهایی نظیر ترک دخانیات، خوردن غذاهای سالم، ورزش کردن و کم کردن استرس است. راههای دیگری برای درمان آنژین وجود دارد.
دارو
برای درمان آنژین از داروهایی نظیر آسپیرین، استاتینها، بتا بلوکرها، مسدودکنندههای کانال کلسیم یا نیترات استفاده میشود.
آنژیوپلاستی
آنژیوپلاستی و استنتگذاری عروق روشی است که با استفاده از بالن یا استنت شریانهای عروق کرونر را باز میکنند. با باز شدن عروق کرونر خونرسانى به قلب بهتر انجام میشود و بیماری بهبود مييابد.
جراحی بایپس عروق کرونر
گاهی لازم است با استفاده از عمل جراحی، جریان خون رسانی قلب از رگ جدید به جای رگ گرفته قبلی صورت بگيرد. این رگ معمولاً از پا، بازو یا قفسه سینه برداشته مىشود.
اگر مطالعه مطلب درد قلبی و آنژین صدری برای شما مفيد بود پيشنهاد مىكنيم مطلب آريتمي قلبى چيست؟ و راههای تشخيص آريتمي قلبى کدامند؟ را نيز مطالعه کنيد.
کلینیک دلتا مستقر در بیمارستان لاله، مرکزی تخصصی در زمینه آریتمی قلبی و اختلالات ناشی از آن است. افرادی که نیاز به خدمات مربوط به آریتمی قلب دارند میتوانند از طریق بخش نوبتدهی اینترنتی وبسایت برای دریافت وقت ویزیت اقدام نمایند.